Duszpasterstwo Bibliotekarzy Archidiecezji Katowickiej. 25 lat w służbie człowieka i książki, red. H. Olszar, W. Pawłowicz, B. Warząchowska, Katowice 2024, BŚ, ss. 247.
[…] Bibliotekarze są “duchowymi farmaceutami”, którzy jako ludzie kompetentni, zaznajomieni z przekazem treści, są w stanie dobrać i podać Czytelnikom skuteczny środek dla ich rozwoju intelektualnego i duchowego.
[…] Redaktorzy kolejnego tomu publikacji oddają do rąk Czytelników zapis zaangażowania Bibliotekarzy w działalność środowiska duszpasterskiego w Katowicach w latach 2015-2024. Z tej okazji wracają myślą do przeżyć duchowych, przedstawiają się w swoich własnych biogramach oraz dziękują wszystkim Osobom, które zaangażowały się w pomnażanie znaczenia Bibliotekarzy w Kościele lokalnym na Górnym Śląsku i przyczyniły się do ukazania się tego okolicznościowego wydawnictwa.
(Opis ze wstępu autorstwa ks. Henryka Olszara)
Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 56/1 (2023)
W prezentowanym numerze znalazło się sześć artykułów naukowych. Ojciec Mieczysław Celestyn Paczkowski OFM przybliża działalność Zakonu Franciszkańskiego na terenie Kustodii Ziemi Świętej w czasach epidemii. Autorem drugiego z prezentowanych tekstów jest ks. prof. Henryk Olszar. Przywołuje dzieje rodziny Christophera R. Hilla, ambasadora USA w Polsce i jego rodziny, których korzenie są na Górnym Śląsku. Ksiądz Michał Kłakus, w oparciu o zbiory Polskiej Misji Katolickiej w Paryżu, zwłaszcza korespondencję ks. Kazimierza Kwaśnego z abp. Józefem Gawliną, dokonał analizy stylu pracy opiekuna polskich emigrantów. Doktor Daniela Dylus w swoim artykule podjęła próbę wskazania źródeł, które wykorzystał śląski pątnik Józef Goj, tworząc Opis pielgrzymki do Ziemi Świętej, a także zbiór Pieśni pątniczych ułożonych z widzenia i odwiedzenia (…) miejsców świętych. Doktor Wisława Bertman, pracująca jako kustosz w Bibliotece Śląskiej, przybliża czasopismo „Ewangelik Górnośląski” – polski dwutygodnik ewangelicki ukazujący się w Katowicach w latach 1932–1939, który odegrał znaczącą rolę w budzeniu polskiej świadomości w kręgach ewangelików polskiego pochodzenia zamieszkujących Górny Śląsk. Ostatni artykuł autorstwa Ewy Szafraniec dotyczy genezy i funkcjonowania internetowej inicjatywy naukowo- popularyzatorskiej „E-ncyklopedia wiedzy o Kościele katolickim na Śląsku”.
W aktualnym numerze naszego półrocznika znalazły się także dwa teksty w dziale materiałów. Tomasz Stolarczyk omawia dzieła teologiczne znajdujące się w bibliotece kolegium wieluńskiego w świetle katalogu bibliotecznego z 1809 r., a ks. Marek Spyra, wieloletni duszpasterz akademicki w Katowicach, publikuje tekst konferencji pt. Chrześcijanin między tradycjonalizmem a progresizmem. Nowe wyzwania.
(Opis ze strony Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach)
Między katedrą a katedrą. Wypalony świat – wypalony Kościół, red. T. Gwoździewicz, A. Kłos-Skrzypczak, Katowice 2024, KŚJ, ss. 198.
Kolejnej publikacji w serii Biblioteka Teologiczna przyświeca potrzeba mówienia wewnątrz uniwersytetu o tym, co wiąże się z Kościołem. Jak czytamy we wprowadzeniu: „Dialog stanowi fundament ludzkiej komunikacji, pomaga w tworzeniu relacji. We współczesnym świecie – pełnym wielorakości wizji i wierzeń– może odegrać rolę zaczynu walki lub pomostu łączącego ludzi rożnych poglądów. (…) Pierwszy pomost monografii Między katedrą a katedrą stanowi próbę nawiązania interdyscyplinarnego dialogu na temat relacji Kościoła z nauką, kulturą i polityką. Drugi pomost to próba nawiązania relacji pomiędzy studentami i doktorantami polskich uczelni; relacji opartej na naukowej wymianie refleksji i wspólnej popularyzacji nauki”. W publikacji znalazły się artykuły przedstawicieli: Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego w Warszawie oraz Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
(Opis ze strony Księgarnii św. Jacka)
Powstanie Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Dokumenty i relacje, Wprowadzenie i edycja Lucyna Sadzikowska, Katowice 2023, seria: Źródła do Dziejów Kościoła Katolickiego na Górnym Śląsku, t. 34, wyd. WueM, KSJ, ss. 340.
Proces tworzenia Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego istniejącego od 1968 roku rozpoczął się w 1990 roku. Finał przedsięwzięcia nastąpił 10 lat później. Dlaczego trzeba było czekać tak długo? Czy to był efekt cyklu zmian na uczelni? Czy też w 2000 roku zaistniały dwa powody: organizacyjno-administracyjny oraz światopoglądowy? A może był to sprzyjający czas do budowy uniwersytetu z wydziałem teologicznym jako jego dopełnieniem, zgodnie z pierwotną koncepcją sięgającą średniowiecza – universitas magistrorum et scholarium. Na te i inne pytania odpowiada monografia, na którą składają się źródła, relacje, wybór najważniejszych artykułów prasowych.
(Opis ze strony Księgarnii św. Jacka)
AFRAHAT, MĘDRZEC PERSKI – MOWY. Tłumaczenie Demonstrationes I-XXIII, Katowice 2023, Fundacja WueM, Księgarnia św. Jacka, ss. 324. Tłumaczył i przypisami opatrzył Andrzej Uciecha.
Monografia stanowi dwudziesty piąty tom serii „Studia Antiquitatis Christianae”. W języku polskim mamy niewiele dzieł ojców syryjskich, które byłyby kompletne i przetłumaczone z oryginału. Wśród spuścizny orientalnej dużym zainteresowaniem cieszą się Demonstrationes Afrahata, mędrca perskiego. Dzieło Afrahata liczy dwadzieścia trzy mowy. Są one świadectwem teologii orientalnej IV wieku, która różniąc się od tradycji greckiej i łacińskiej, odnosiła się do wiary przeżywanej w środowisku chrześcijan o mentalności semickiej. Tymczasem tradycja ta jest często wcześniejsza niż znane nam dzieła przekazane w języku greckim. Do tej pory polskie tłumaczenia Mów Afrahata (I–XXII) ukazały się w rozproszeniu na łamach dwóch periodyków: „Vox Patrum” oraz „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne”, począwszy od 2004 roku. Mamy nadzieję, że ich edycja przygotowana przez ks. Andrzeja Uciechę w postaci zebranej i uzupełnionej o Epistola Interrogatoris i ostatnią w dziele Syryjczyka Demonstratio XXIII O winnym gronie ułatwi pracę nie tylko popularyzatorom, ale także naukowcom badającym patrologię, jaką prezentuje ortodoksyjny znany nam autor syryjski. (fragmenty z Wprowadzenia).
Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 55/2 (2022)
Drodzy Czytelnicy!
W 2022 r. przypada 100. rocznica ustanowienia administracji apostolskiej dla części Górnego Śląska, która znalazła się w granicach odrodzonej Polski. Temu wydarzeniu poświęconych jest kilka artykułów wchodzących w skład niniejszego tomu naszego periodyku. Pierwszy artykuł odnosi się do zaangażowania Waty kanu w proces powstawania nowej struktury kościelnej na Śląsku. W kolejnym
prof. Lech Krzyżanowski przybliża stosunek władz samorządowych województwa śląskiego wobec tej kwestii. Trzeci autor, Gregor Ploch, zajął się ukazaniem postawy kard. Adolfa Bertrama, biskupa wrocławskiego, wobec procesu podziału rządzonej przez niego diecezji. Ksiądz Michał Kłakus prześwietlił akta Apostolskiego Archiwum Watykańskiego i podzielił się wynikami kwerendy prowadzonej pod kątem rozpoznania sporu o uposażenie nowo powstającej diecezji katowickiej. Reprezentujący środowisko czeskich historyków Kościoła ks. Jan Larisch przeanalizował w swoim tekście zmiany w strukturze organizacyjnej czechosłowackiej części (archi-)diecezji wrocławskiej w latach 1918–1977, a prof. Wanda
Musialik podzieliła się uwagami do przeglądu polskich publikacji o przeszłości Kościoła rzymskokatolickiego na Górnym Śląsku w XXI w. Oprócz artykułów w tomie znalazło się sprawozdanie ze spotkania Sekcji Patrystycznej przy Komisji ds. Nauki Katolickiej Konferencji Episkopatu Polski. Mam nadzieję, że zebrane w tym numerze półrocznika teksty posłużą lepszemu poznawaniu historii Kościoła na Górnym Śląsku.
Ks. Damian Bednarski
Redaktor naczelny
Pełny numer czasopisma dostępny tutaj oraz w czytelni naszej biblioteki.
Jezus Chrystus i wiele kultur. Księga jubileuszowa dedykowana księdzu Profesorowi Janowi Górskiemu. (SiM 101), red. S. Zieliński, Katowice 2023, KŚJ, ss. 262.
„Ks. prof. J. Górski dostrzega wyraźną rolę i miejsce misjologii w kontekście akademickim. Zauważa ją zarówno w obszarze nauk teologicznych, jak i w kontekście innych dyscyplin naukowych. Podczas konferencji Międzynarodowego Stowarzyszenia Studiów Misyjnych (IAMS), stwierdził: «Misjologia jest w stanie i powinna ożywić wszystkie dziedziny teologii, ale równocześnie może także ożywić inne dziedziny życia uniwersyteckiego. Otwiera przecież na dialog innymi religiami i kulturami. Jest otwarta i korzysta z innych dziedzin wiedzy, takich jak: historia, etnologia, lingwistyka, politologia, ekonomia i inne. Stwarza wreszcie dla studentów i profesorów nowe możliwości badawcze». Jak zauważa Jubilat, nie chodzi już o misyjne administrowanie, ile o poszukiwanie na bazie studiów i badań nowych możliwości ewangelizacji i misji” (fragm. Wprowadzenia). Książka pod redakcją ks. Sławomira Zielińskiego jest owocem pracy górnośląskiego środowiska teologicznego, przedstawicieli polskich i zagranicznych ośrodków naukowych, a także przyjaciół i uczniów Jubilata.
(Opis pochodzi ze strony wydawcy)
Pozycję można wypożyczyć w naszej bibliotece, zamawiając przez katalog internetowy.
Domine, Tu scis. Księga jubileuszowa dedykowana księdzu Profesorowi Jerzemu Szymikowi w 70. rocznicę urodzin (SiM 100), red. J. Kempa. P. Sawa, Katowice 2023, KŚJ, ss. 510.
„Jerzy Szymik wytrwale uprawia teologię, która – zgodnie z pamiętnymi tytułami zbiorów jego mistrza, Alfonsa Nossola – chce być «bliższa życiu» i «na usługach wiary». Stąd w zrozumiały sposób, wręcz z oczywistością, przekracza granice teoretycznego namysłu w stronę zaangażowania myśli i słowa w publicznej służbie, w diagnozach współczesnego ludzkiego świata. Stara się prześwietlać swoją własną i dzieloną z innymi codzienność «światłami Wcielenia». W pewnym sensie na przeciwległym brzegu znajduje się jego od wielu lat trwające zainteresowanie literaturą jako źródłem teologii. Symetrycznie spotykają się zatem: słowo wychodzące z literatury pięknej jako szczególnego obszaru obserwacji świata i słowo, które wiedzie znowu do codzienności, a swoje umiejscowienie znajduje w twórczości publicystycznej. To pierwsze prowadzi ku teologii, to drugie z niej czerpie. Zresztą z powodzeniem można powiedzieć też odwrotnie, tylko nieznacznie zmieniając kąt patrzenia: baczna obserwacja codzienności, ujawniana przez Jubilata w felietonach, podprowadza pod teologiczny namysł, zaś z jego głębi, a wraz z nim z cichego trwania przy tajemnicy Boga wyrasta twórczość literacka: poezja. W niej wyraża się to, co język dyskursywny teologii sztucznie ogranicza: doświadczenie «dotyku Boga» i bogactwo życia wiary rozpisanego na nieprzebrany koloryt codziennych doświadczeń” (fragm. Wprowadzenia). Książka pod redakcją ks. Jacka Kempy i ks. Przemysława Sawy zawiera artykuły przedstawicieli różnych środowisk, pogrupowane w trzech działach odzwierciedlających pola działalności twórczej jubilata: Teologia, Literatura i Publicystyka.
(Opis pochodzi ze strony wydawcy)
Relacja ze spotkania autorskiego z ks. prof. Jerzym Szymikiem dostępna jest na stronie księgarni św. Jacka.
Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 55/1 (2022)
Drodzy Czytelnicy!
Do Państwa rąk trafia kolejny zeszyt „Śląskich Studiów Historyczno-Teologicznych” – 55,1 (2022). Podobnie jak w poprzednich numerach czasopisma prezentowane artykuły dotykają zagadnień szeroko pojętej teologii i historii Kościoła. Włoski teolog, ks. Piero Coda, proponuje przeformowanie myślenia, tak by w sposób świeży popatrzeć na rzeczywistość, w której żyjemy, docierając do praźródła dobra, piękna i prawdy. I w tym kontekście zachęca, by odkryć istotę ontologii trynitarnej. W drugim artykule ks. Jan Słomka, poszukuje odpowiedzi na pytanie o możliwość i sensowność zastosowania fenomenologii w teologii. S. Chiara Anna Burzyńska SSND mierzy się z zagadnieniem dwóch współczesnych podejść do problemu obecności i nieobecności Boga. Czyni to, analizując rozumienie tych pojęć oraz ich rolę w myśli teologicznej Geralda O’Collinsa SJ oraz Anthony’ego J. Godzieby. Czwarty tekst, którego autorem jest o. Sylwan Marek Ogłoza OFM, prezentuje dwie koncepcje śmierci: Ladislausa Borosa oraz Franciszka z Asyżu, z których jedna wyraża się w tzw. hipotezie ostatecznej decyzji (Boros), a druga – w postrzeganiu śmierci jako siostry (św. Franciszek). Zagadnieniom etycznym poświęcony jest artykuł o. Tycjana Piotra Kubiaka OFM zatytułowany Szczepionka przeciw wirusowi SARS CoV-2. Zagadnienia etycznomoralne. Zeszyt zawiera także tekst o. Szczepana T. Praśkiewicza OCD, który ukazując fenomen myśli Edyty Stein (Teresy Benedykty od Krzyża), przytacza argumenty za nadaniem jej tytułu doktora Kościoła. W dziale Materiały zamieściliśmy artykuł Anny Gudzik o realiach życia na Górnym Śląsku podczas I wojny światowej. W ostatnich trzech latach redaktorem naczelnym SSHT był ks. dr Wojciech Surmiak. Pokonując różne trudności, także te związane z zastojem pandemicznym, przygotował wraz z zespołem do druku numery 52,1 (2019) – 54,2 (2021). Przejmując po nim funkcję, wyrażam wdzięczność za dbałość o wysoki poziom merytoryczny czasopisma i działania służące jego popularyzacji. (Słowo redakcji)
Ks. Damian Bednarski – Redaktor naczelny
Pełny numer czasopisma dostępny tutaj oraz w czytelni naszej biblioteki.
(Opis pochodzi ze strony wydawcy)
Liturgia culmen et fons vitae missionisque Ecclesiae. Księga jubileuszowa dedykowana księdzu Profesorowi Andrzejowi Żądło w 70. rocznicę urodzin (SiM 99), red. I. Celary, Katowice 2023, KŚJ, ss. 418.
„Ksiądz prof. dr hab. Andrzej Żądło, liturgista znany z licznych publikacji naukowych i ceniony w kraju oraz za granicą, obchodzi w tym roku (2023) siedemdziesiąte urodziny. Jest to doskonała okazja do tego, aby wyrazić wdzięczność za jego posługę kapłańską i pracę naukową. Ta ostania forma aktywności dostojnego Jubilata jest związana z Wydziałem Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Tu pracował jako wykładowca liturgiki, był kierownikiem Zakładu Liturgiki i Homiletyki, później zaś Katedry Teologii Pastoralnej, Liturgiki, Homiletyki i Katechetyki, jak też kierownikiem studiów doktoranckich. Pełnił również urząd prodziekaa ds. nauki oraz dziekana tegoż wydziału” (fragm. Wprowadzenia). Książka pod redakcją ks. Ireneusza Celarego zawiera artykuły 27 autorów, przyjaciół i kolegów jubilata, zwłaszcza liturgistów i pastoralistów, ale też przedstawicieli innych środowisk naukowych reprezentujących Polskę, Ghanę i Włochy.
(Opis pochodzi ze strony wydawcy)
Zachęcamy do korzystania z nowej aplikacji CINiBA Katowice – mPROLIB, która gwarantuje szybki dostęp do katalogu Integro oraz pozwala sprawnie zarządzać swoim kontem czytelniczym. 
